Trong bóng đá, có những khoảnh khắc chỉ diễn ra trong vài giây nhưng lại quyết định số phận của cả trận đấu. Một trong số đó chính là quả đá phạt đền – penalty. Đây không chỉ là tình huống gay cấn nhất, căng thẳng nhất mà còn là phần luật khiến người xem tò mò: Penalty là gì và luật thực hiện quả đá phạt này quy định ra sao?
Bài viết dưới đây của chuyên trang Xoilac TV sẽ giúp bạn hiểu một cách rõ ràng, rành mạch và sâu sắc hơn về khái niệm cơ bản penalty cho đến các lỗi thường gặp khi thực hiện.
Thuật ngữ Penalty là gì?
Theo luật bóng đá quốc tế, penalty là một quả phạt đền được trao cho đội tấn công khi cầu thủ của đội phòng ngự phạm lỗi nghiêm trọng trong khu vực vòng cấm địa của chính họ, dẫn đến một cơ hội ghi bàn vô cùng rõ ràng.
Khi đó, một cầu thủ tấn công sẽ được phép đứng đối mặt thủ môn đối phương tại khoảng cách 11 mét, với cơ hội ghi bàn gần như tuyệt đối nhờ vị trí sút vô cùng thuận lợi.
Nếu bóng vượt qua vạch vôi cầu môn, bàn thắng được công nhận mà không cần bất kỳ yếu tố nào khác đi kèm, giúp đội thực hiện thay đổi tình thế nhanh chóng.
Sự căng thẳng của penalty nằm ở chỗ:
- Một mình cầu thủ thực hiện đối diện thủ môn, tạo nên khoảnh khắc đầy áp lực và thử thách.
- Áp lực lớn đè nặng lên cả hai phía, buộc họ phải giữ sự bình tĩnh cao độ để tránh sai sót.
- Chỉ vài giây có thể thay đổi cục diện của cả trận đấu, khiến mọi người đều nín thở dõi theo diễn biến.
Quy định về cách thực hiện quả đá phạt đền theo luật
Dựa trên quy định hiện hành, các trận cầu trực tiếp bóng đá xuất hiện penalty có thể được thực hiện theo hai cách phổ biến: cách truyền thống và cách phối hợp.
Đá penalty truyền thống
Đây là hình thức quen thuộc nhất, thường thấy trong mọi trận đấu chuyên nghiệp.
Các quy định cơ bản gồm:
- Bóng được đặt tại chấm đá phạt, cách khung thành 11m, nằm chính giữa hai cột dọc.
- Những cầu thủ khác của cả hai đội phải đứng ngoài vòng cấm, cách điểm đá tối thiểu 9,15m.
- Cầu thủ thực hiện có thể là bất kỳ ai, miễn là thuộc đội được hưởng phạt.
- Người thực hiện phải đứng sau bóng, không được vượt lên trước khi trọng tài ra hiệu.
- Thủ môn bắt buộc đứng trên vạch vôi, đối diện cầu thủ sút phạt. Thủ môn chỉ được phép dịch chuyển theo hướng ngang, và chỉ được lao lên khi bóng đã được đá.
Quy trình thực hiện:
- Trọng tài thổi còi.
- Cầu thủ sút phạt thực hiện cú đá.
- Bóng chỉ cần hoàn toàn vượt qua vạch cầu môn là bàn thắng được công nhận.
Sau cú sút, trận đấu trở lại diễn biến bình thường. Tùy hướng bóng và kết quả của cú sút, có thể xảy ra ba tình huống:
- Bàn thắng được ghi – bóng bay vào lưới.
- Thủ môn cản phá thành công – bóng bị đẩy ra, và cầu thủ khác có thể lao vào đá bồi.
- Bóng bật cột hoặc xà ngang – trận đấu tiếp diễn, cầu thủ hai bên có quyền tranh chấp bóng.
Đá penalty theo kiểu phối hợp
Mặc dù không phải đội bóng nào cũng áp dụng nhưng penalty phối hợp từng tạo nên nhiều pha bóng bất ngờ trong lịch sử.
Thay vì sút trực tiếp, cầu thủ đầu tiên chỉ chạm nhẹ vào bóng, khiến bóng chuyển động. Cầu thủ thứ hai đang đứng ngoài vòng cấm có thể chạy vào và tung cú sút.
Cách thực hiện này có tác dụng:
- Đánh lừa thủ môn đối phương.
- Tạo ra sự bất ngờ hoàn toàn về hướng tiếp cận.
- Mở ra cơ hội ghi bàn cao nếu thực hiện chính xác.
Tuy nhiên, nó tiềm ẩn rủi ro khi đội phòng ngự nếu đọc được ý đồ sẽ dễ dàng phá bóng.
Những lỗi thường gặp trong khi thực hiện penalty là gì?
Trong quá trình đá phạt đền, FIFA quy định rõ về những lỗi có thể xảy ra. Nếu một trong hai đội mắc lỗi, trọng tài sẽ xử lý theo từng trường hợp.
Lỗi của đội phòng ngự
Nếu cầu thủ phòng ngự xâm nhập vòng cấm trước khi bóng được đá:
- Nếu bóng vào lưới: bàn thắng vẫn được công nhận.
- Nếu bóng không vào: đá lại.
Lỗi của đội tấn công
Cầu thủ tấn công phạm lỗi (ví dụ xâm nhập vòng cấm) trước khi sút:
- Nếu bóng vào lưới: cú sút phải đá lại.
- Nếu không vào: đội tấn công bị phạt gián tiếp ngay tại điểm phạm lỗi.
Cả hai đội vi phạm cùng lúc
Trọng tài cho thực hiện lại cú sút.
Cầu thủ thực hiện sút bóng lần hai
Theo luật, người đá phạt chỉ được chạm bóng một lần cho đến khi bóng chạm cầu thủ khác. Nếu:
- Bóng bật cột hoặc xà ngang quay lại,
- Bóng bật ra từ thủ môn,
- Và cầu thủ sút ban đầu chạm bóng lần hai,
Đội tấn công sẽ bị phạt gián tiếp tại điểm vi phạm.
Thủ môn di chuyển sai luật
Theo tìm hiểu từ Xoilac TV, nếu thủ môn nhảy lên hoặc lao lên trước thời điểm bóng được đá:
- Nếu không có bàn thắng, penalty phải đá lại.
- Trong nhiều trường hợp cố tình, thủ môn có thể bị cảnh cáo bằng thẻ vàng.
Thẻ phạt trong tình huống penalty
Trọng tài có quyền rút thẻ đối với cầu thủ vi phạm, đặc biệt khi hành vi:
- Cố tình trì hoãn
- Lao vào vòng cấm quá sớm
- Hoặc gây áp lực không hợp lệ lên cầu thủ sút phạt.
Tuy nhiên, thực tế thi đấu trên sân cho thấy đa phần các lỗi này thường chỉ bị nhắc nhở thay vì rút thẻ.
Kết luận
Penalty không chỉ là một phần của luật chơi mà còn là thước đo bản lĩnh của cầu thủ và thủ môn. Việc hiểu rõ penalty là gì, cách thực hiện, cũng như những lỗi có thể mắc phải sẽ giúp người hâm mộ cảm nhận sâu sắc hơn về từng khoảnh khắc căng thẳng trên sân cỏ.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm những kiến thức liên quan đến bóng đá hoặc các chủ đề hấp dẫn khác như bảng xếp hạng bóng đá Tây Ban Nha, lịch thi đấu, kết quả bóng đá, tin tức soi kèo hữu ích,… hãy tiếp tục theo dõi chuyên trang Xoilac TV để cập nhật thông tin mỗi ngày.